پایانی توام با تردید؛ قاعده اسپانیایی یا دفاع سیسیلی آقای پپ؟(2)

استخوان لای زخم؛ بی اعتنایی حریفان به فوتبال مالکانه
گواردیولا در دیدار حیثیتی برابر لیورپول که می توانست کلید و راز بازگشت دوباره سیتی به لیگ برتر باشد برای مقابله با سیستم هجومی و بی پروایانه «کلوپو» با اضافه کردن دو هافبک تدافعی -گوندوعان و رودری- و با تغییر آلایش هجومی 4-3-3 به چینش محتاطانه 4-2-3-1بازیکنان خود را روانه میدان کرد. اما سیتیِ پریشان گواردیولا برغم تلاش پپ برای درهم شکستن عناصر هجومی و زهردار لیورپول در همان 15 دقیقه ابتدایی دو بار شاهد فروپاشی دروازه خود بود تا در نهایت نتیجه را 3 بر یک واگذار کند و به رده چهارم سقوط کند؛ سیتی در حالی مغلوب لیورپول شد که از مالکیت 56 درصدی، دقت پاس های صحیح 86 درصدی و همچنین خلق موقعیت های شوت زنی به سمت چارچوب به مراتب بهتری برخوردار بود اما این تیم لیورپول بود که پیروزمندانه با اختلاف دو گل از زمین خارج شد. در واقع با این سبک بردِ شاگردان کلوپ که امضاء درشت آن بر روی نام مرد آلمانی حک شده بود به گواردیولا نشان داد میراث فوتبالِ نتیجه گرای «مالکانه اش» در حال فروپاشی خواهد بود.

تا برای نخستین بار گواردیولا را آشفته با لحنِ بهانه جویانه بنگریم؛ اما در واقع پپ به خوبی آگاه بود در کنار پیروزی های پرشمار لیورپول، ستیزن ها چندان عملکرد مطلوب و قابل دفاعی را در این فصل ارائه نداده اند، تا قبل از پایان ماه فوریه شمار شکست های مردانش از 5 گذر کرده -برابری با کل باخت های دو فصل اخیر سیتی- بود. شکست برابر وولورهمپتون در ماه دسامبر بیانگر آن بود که پپ نخستین بار از یک تیم میانه جدولی طی دیدار رفت-برگشت شکست را پذیرا شده، در سال هایی که درهم شکستن منچستر سیتی منسجم برای تیم های بالا نشین هم بدل به یک رویا تبدیل گشته بود، دیدیم که شاگردان نونو اسپیریتو، سیتی ده نفره را به توپ بستند.

از طرفی پپ همواره معتقد بوده تیمی که قادر باشد «کنترل بازی» و «مالکیت میدان» را به چنگ آورد می تواند بر زمین حاکم باشد، آمار تصدیق می کند منچسترسیتی گواردیولا در بسیاری از مولفه های مهم لیگ برتر در این فصل طلایه دار و پیشرو بوده اما اختلاف امتیازات طعنه آمیزانه لیورپول با سیتی می تواند بیانگر نیمه دیگر حقیقت ماجرا باشد. بیانگر این که قدرت دفاعی لیورپول بر خلاف فصل گذشته چیره گشته بر قدرت هجومی منچستر سیتی، یاد آور این که تیم های لیگ برتری راه و رسمِ مقابله با شیوهِ جانفرسای گواردیولا را به خوبی آموخته اند. روشِ به انحصار در آوردن توپ و وادار کردن حریفان به دوندگی را؛ تا ژوره مورینیو به همراه تاتنهام طی دیدار مناقشه آمیز با مالکیتِ میدان سرگیجه آور 32 درصدی موفق به خواباندن دست گواردیولا شود.
فوتبال و شطرنج؛ مقوله خلق استراتژی برنده بودن
بر کسی پوشیده نیست برای گواردیولا با سابقه درخشان و آمار چشمگیر موفقیت در سه لیگ تراز اول اروپایی به عنوان یک سرمربی نوگرای در فوتبالِ هزاره جدید که انقلاب و رو نوشت جدیدی از واژه تاکتیک را پیاده سازی و معرفی کرده است، مایوس ماندن در همین میانه فصل از کسب عنوان قهرمانی یک شکست بزرگ در دوران حرفه اش تعبیر خواهد شد. اگرچه پپ با قهرمانی در راه پرپیچ خم و طاقت فرسای لیگ قهرمانان اروپا می تواند ورق ها را از نو به سمت خود برگرداند و افسونِ سندروم سال چهارم علیه خود را هم باطل سازد، اما چیزی که روشن است به واقع تکلیف پپ و لیگ برتر در همان ماه کابوس وار فوریه مشخص شده بود.

از طرفی «کیشِ» تاریخی مرد آلمانی به همراه جنگجویانش در همان میانه فصل از یک سو و همچنین رسوایی و افشای تخلفات مالی و محرومیت احتمالی سیتی از رقابت های لیگ قهرمانان اروپا و احتمال جدایی ستاره ها و سایر پیامد های ممکن از یک سوی دیگر، فصل تاریک گواردیولا را به یکی از بزرگترین چالش های ممکن در حرفه اش بدل کرده است.

پپ در مستند معروف کمپانی آمازون به نام All or Nothing: Manchester City اشاره دارد به بازی ذهن ها و تشابه مقوله فوتبال به شطرنج و همین گونه به توسعه و اهمیت «استراتژی» برنده شدن. به اینکه مهره ها باید به درستی در پوزیشن و جایگاه خود قرار گیرند، از چگونگی بازی گرفتن مهره های ارزشمند گرفته تا مهره های نازل. اشاره دارد به دستیابی و تحقق «صفر به صد». اینکه ضعیف‌ترین مهره در این قاب هم می‌تواند در نهایت به مهره‌ای ارزشمندی تبدیل‌شود. با این نگرش پپ باید نگریست در آینده او کماکان بر فوتبال تاکتیکی و پرفشار خود اصرار می ورزد یا با ابداع و تزریق «ایدولوژی» نو به کالبد و باطن شاگردانش راه و روش دیگری را برای ارائه فوتبالی زیبا و نتیجه گرا در پیش می گیرد؛ پپ برای حل این معادله دو راه در پیش روی خود می بیند، صبر و بردباری با نگرش محتاطانه و یا ماجراجویی جدید و ارائه سبکی نو و قاعده جسورانه، تا نشان دهد هرگز اندیشه هایش ایستا و راکد نبوده و حیاتش برتافته از نوعی یگانگی است.



*دفاع سیسیلی یکی از پرکاربردترین گشایش‌های محتاطانه و بسته در بازی شطرنج است.

*بازی اسپانیایی یا روی لوپز یکی از محبوب‌ترین گشایش‌های هجومی (باز) در بازی شطرنج محسوب می شود.

نویسنده:امیر صالحی