نخبه کشی در ایران؛ از امیر کبیر تا سروش صحت

در اواخر دهه هفتاد که تو اون ایام اولین سالگرد دوم خرداد بود. دومی خردادی که شروع خیلی ها بود. تو اون سالها یک کتاب نوشته شد بنام جامعه شناسی نخبه کشی که خوب معرفی کتاب در اینجا نمیگنجه. تیتر و بن مایه مطلب رو از اون کتاب اقتباس کردم ولی سعی میکنم مطلبی رو یا زبان الکن خودم به شما بگم..

هر جامعه ایی به فراخور موقعیت ط جغرافیا و تاریخ خودش و حتی شاید برتری ذهنی در برهه هایی از تاریخ شخصیت هایی بزرگی داشته باشه و افرادی بیان که حقیقتا نابغه ان. نابغه در فلسفه، ادبیات، هنر، سیاست و... اما خیلی وقتا فضا نه تنها کمکی به آنها نمیکنه بلکه ریشه این دست از افراد رو میزنن..
ممکنه کشته بشن، تبعید بشن یا شاید دهان شون رو بدوزن و این شاید همون جبر روزگار و بهتر بگم جبر جغرافیایی هست.
فرصت ها باعث میشه که یک کشور مثل آمریکا امروز ادعا کنه که سرزمین فرصت هاست، به شخصه خیلی با این گزاره موافق نیستم اما این که اون ها واقعا این سرزمین فرصت ها هستن یا خیر باعث نمیشه که ما سرزمین فرصت ها باشیم درواقع زد یا اثبات اونها واقعیت رو برای ما تغییر نیمده. البته منکر این نیستم که اشخاصی جای رشد داشتن و فضا هم کمک شون کرده. پس کسی نیاد و مثال نقض نياره..

چند نمونه از نخبه کشی و خیانت هایی که در چند صد سال اخیر شده رو بر می شماریم :

1- امیر کبیر
یکی از بنام ترین افراد در این چنین بحث ها قطعا امیر کبیر هست که اقدامات و اصلاحاتش در دوران ننگین و تیره حکومت قاجاری بسیار ستودنی هست. میرزا تقی خان فراهانی که صدر اعظم ناصر الدین شاه بود سرانجام با دسیسه اطرافیان شاه بالخصوص حرم سرای حضرت قبله عالم در حمام فین کاشان یه شهادت رسید تا سلسه اقدامات امیر کبیر به سرانجام نرسد. قطعا یکی از پرچالش ترین موارد از عقب ماندگی ما که به گفته خیلی ها در 300 سال اخیر آغاز شد در دربار شاهان بود. شاهانی که خود گوش به دهان دیگران بودند.

2- محمد مصدق
دومین نام که تصمیم گرفتم قرار بدم در لیست کسی هست که در زمان خود نماد ملی گرایان و مشروطه خواهی بود مصدق که هنوز هم گاهی درباره دفاعیات او در دادگاه لاهه می شنویم، نخست وزیر قانونی کشور بود که در کودتای 28 مرداد در یکی از عجیب ترین اتفاقات بود که شعار زنده باد مصدق تبدیل به مرگ بر مصدق گشت
این کودتا هم ریشه در جامعه ما داشت تا با مشتی اراذل و اوباش و البته دخالت خارجی یکی دیگر از مفاخر کشور را از صدر ب زیر بکشیم.

. متاسفانه بنابر دلایلی که کم و بیش مستحضر هستید مجبور هستیم که حد فاصل بین مصدق و بعد از انقلاب رو نگیم. که میشد به مورادی مثل امیر عباس هویدا، اسدالله علم که هر دو از تحصیل کردگان بودند ولی آنها هم به دلیل دیکتاتوری و علاقه به آملی و چاپلوسی شخص اول ممکلت راه به جایی نبردند..
برای بعد انقلاب هم نام شهید بهشتی رو در نظر داشتم. از اینجا به بعد وارد اسامی جدیدتر میشیم که نام آنها خیلی جاها شنیده شده و شاید حتی تا همین امروز از اونها بحث بشه.

3. شادمهر عقیلی
یکی از بنام ترین خوانندگان و نوازنده های ایرانی که خیلی ها او را پایه گذار موسیقی پاپ در ایران می‌دانند و همچنان آلبوم دهاتی او پر فروش ترین آلبوم موسیقی پاپ ایران بعد از سال 57 می باشد. شادمهر تلاش های زیادی برای ادامه فعالیت های خودش در ایران کرد اما بنا بدلایلی که همه میدونیم شادمهر در اوج تلخی از کشور رفت و سالهاست دیگه از خاک وطن خودش دور هست و در اینجا هم نابغه ایی ديگر اسیر پنجه های... ( نمیدونم جای خالی رو شما پر کنین).

4. امیر تتلو
خوانند ایی که شنید به هر دری زد به هدفش یعنی مجوز نرسید. تتلو از شهدا و انرژی هسته ایی خواند اما بازهم به مراد دلش نرسید. ( اصلا قضاوتی نداریم که این ها عقده اش بوده یا ن، چون قادر به تشخیص نیستیم). تتلو هم در نهایت بعد از یک دوره زندان از کشور خارج شد. قطعا نمیشه بگیم عدم اقبال و مجوز نگرفتنش باعث شد که این شخص امروز به این شکل و شمایل رفتار در بیاد و دنیا تغییر کنه.
((اینکه من با تمام این آدم مخالفم شکی درش نیست اما قدرت هنر این شخص را نمی‌توان انکار کرد).

5. عادل فردوسی پور
فردوسی پور مجری برنامه 90 و گزارشگر فوتبال که همه ما با اون خاطره داریم. مخصوصا ما بارسایی ها با عبارت معروف چیه این فوتبالش.. مجری برنامه ایی که اگر نگیم پر طرفدار ترین برنامه صدا و سیما بود قطعا جز پربیننده ترین ها بود. این مجری محبوب و البته ماهر و با سواد بعد از مدیریت فروغی در شبکه 3 کنار گذاشته شد و همچنان هم به صدا و سیما برنگشته و علی رغم تمامی گمانه زنی ها عادل هنوز هم بعیده که برگرده. شاید همین امروز هم اخباری حول فردوسی پور پیدا کنین.

6. سروش صحت
تازه ترین و داغ ترین مورد مجری برنامه کتاب باز بود (البته این بخش کوچکی از سوتبی اوست اما این قسمت به مطلب مربوطه). صحت بعد از چندین فصل حضور در این برنامه که تسلط کم نظیر او بر ادبیات، شعر و سایر حوزه ها بر همگان مشخص بود.
برنامه ایی که در روزهای رکود صدا و سیما ببینده های ثابت و خاص خودش رو داشت اما باز هم به بهانه های واهی و بی اساس کنار گذاشته. ما بگوییم زور و استبداد اما حسین شريعتمداری و کیهان بنویسد قانونمداری..

کسی که امروز شیطان هست هیچ دور نیست که فردا فرشته و مرجع خیلی ها باشه. و این واقعیت تلخ نسل بشر هست. همان دستانی که به امام حسین نامه نوشت همان دستان او را شهید می‌کنند. همان دستانی که با امیر مؤمنان بیعت کرد، همان دست ها 25 سال او را خانه نشین می کنند و باز همان دست ها او راه شهید می کننن.
همان دستی که حکم صدارت امیر کبیر رو امضا کرد و همچون کودکی تحت نظر امیر تلمذ می‌کرد و مشق شاهی می‌نوشت ط سرانجام با همان دست حکم قتلش صادر شد.


یاحق
مسی سرور